Luangpor Paisal Visalo‘s Podcast (ธรรมะ จาก หลวงพ่อไพศาล วิสาโล)

25671101pm--เคล็ดลับแห่งความสุขของชีวิต

1 พ.ย. 67 - เคล็ดลับแห่งความสุขของชีวิต : ไม่ว่าเราจะปฏิบัติหรือดำเนินชีวิตประจำวัน ก็ให้เราไม่เพียงแต่ ตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง แต่ต้องมีสติเห็นใจด้วย ทำอะไร เกี่ยวข้องกับใคร กินอะไร เราต้องรับรู้อย่างถูกต้อง แต่ว่าไม่ลืมใจของเราตอนนั้นว่ามันเป็นอย่างไร ถ้าเราไปเพ่งแต่ข้างใน เราก็ไม่รับรู้โลกภายนอก แต่ถ้าเรามัวแต่ส่งจิตออกนอก เราก็ไม่เห็นใจ ไม่เห็นอารมณ์ที่เกิดขึ้น แล้วก็ปล่อยให้มันรบกวนจิตใจ

เพราะฉะนั้น สิ่งที่ปราชญ์คนนั้นบอกว่า เคล็ดลับแห่งความสุขก็คือ การที่รู้จักมองสิ่งต่างๆ นอกตัว สิ่งสวยงาม แต่ก็อย่าลืมช้อนที่ถือในมือ อย่าให้น้ำมันมันหก อันนี้เป็นแง่คิดที่ดีมาก​ แต่ถ้าคนที่ไม่ปฏิบัติ บางทีก็เข้าใจยากว่ามันเป็นเคล็ดลับแห่งความสุขได้อย่างไร มันเป็นเคล็ดลับแห่งความสุขก็เพราะว่า มันทำให้เราสามารถจะรับรู้สิ่งดีๆ ที่มีอยู่รอบตัว หรือมีอยู่กับตัวเราได้ ในขณะเดียวกันก็ไม่หลงเพลิน

 

เช่นเดียวกัน เมื่อเราเจอสิ่งที่แย่ ๆ เสียงดัง อากาศร้อน แต่ว่าถ้าเราดูใจ ดูแลรักษาใจให้ดี มันก็ไม่ทุกข์ เสียงดังกระทบหู แต่ว่าความหงุดหงิดไม่ครองใจ เพราะว่ารักษาใจไว้ได้ หรือเพราะมีสติ รู้ทันความคิดและอารมณ์ที่เกิดขึ้นกับใจ

 

ฉะนั้น เจออะไร ไม่ว่าจะเป็นอิฏฐารมณ์ หรืออนิฏฐารมณ์ มันก็ไม่เผลอ ไม่พลั้ง เจออิฏฐารมณ์คือรูปรสกลิ่นเสียงสัมผัสที่น่าพอใจ ก็ไม่เพลิดเพลินยินดีจนลืมตัว เจออนิฏฐารมณ์ รูปรสกลิ่นเสียงสัมผัสที่ไม่ถูกใจ ก็ไม่ทุกข์ ยังเป็นปกติอยู่ได้ 

25671031pm--รู้สึกตัวได้ไว ใจก็ทุกข์น้อยลง

31 ต.ค. 67 - รู้สึกตัวได้ไว ใจก็ทุกข์น้อยลง : ถ้าเรามาวัดแม้จะไม่ได้ฝึกในรูปแบบ ไม่ได้เดินจงกรม ไม่ได้สร้างจังหวะ แต่เวลาเราเดินไปที่ศาลาหน้าเพื่อกินข้าว หรือเวลาที่เรากินข้าว เราก็ทำอย่างมีสติเท่าที่เราจะทำได้ ใจมันลอยอยู่แล้ว แต่ว่าถ้าเราตั้งใจว่าจะให้รู้เนื้อรู้ตัวขณะที่กินข้าว ประเดี๋ยวมันก็นึกขึ้นมาได้ว่า เราตั้งใจอะไรไว้ มันก็จะกลับมา แล้วมันจะกลับมาเร็วขึ้น ๆ เรื่อย ๆ

ทำอย่างนี้ทั้งวัน สติเราก็จะมีความคล่องแคล่วปราดเปรียวมากขึ้น แต่ว่ามันคงจะไม่ได้เห็นผลชัดเจนภายใน 1 วัน แต่ถ้าทำหลายวันก็จะเห็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับใจของเราเมื่อมีสติ ให้ทำด้วยความรู้สึกสบาย ๆ ไม่ต้องเคร่งเครียด ไม่ต้องคิดจะเอาชนะจิตด้วยการควบคุมไม่ให้มันคิด มันจะไปอย่างไรก็เราห้ามไม่ได้แต่ว่าเราจะฝึกให้มันกลับมา

 

ถ้าเราฝึกให้กลับมาอยู่บ่อย ๆ ใจก็จะมีความรู้สึกตัวได้ไว พอเรารู้สึกจะได้ไว เราก็จะพบว่าความทุกข์นี่มันลดน้อยลง เพราะว่าพอรู้สึกตัวได้ไวการที่มันจะจมเข้าไปในความคิด ถลำเข้าไปในอารมณ์ก็จะน้อยลง และทุกข์เพราะความคิดมันก็จะน้อยลงไปเรื่อย ๆ หรือว่าทำให้เราสามารถที่จะรับมือกับอารมณ์ต่าง ๆ ได้ ถ้าเราเข้าใจคุณค่าของสติ ความรู้สึกตัว และรู้หลักในการปฏิบัติ มันก็จะไม่ใช่เรื่องยาก 

25671030pm--เยียวยาใจด้วยสติ

30 ต.ค. 67 - เยียวยาใจด้วยสติ (เย็น)  : คนเราเวลามีความทุกข์จากเหตุการณ์ในอดีต การที่จะย้อนกลับไปในเหตุการณ์ในอดีต ไม่ใช่เป็นเรื่องที่เปล่าประโยชน์อย่างที่หลายคนบอกว่า ย้อนกลับไปทำไม มันผ่านไปแล้ว ลืมไปเถอะ การลืมมันไม่ช่วยเพราะอย่างไรก็ไม่ลืม แต่ว่าพอกลับไปมองมันในมุมใหม่ มันหลุดได้ อันนี้ก็ถือว่าเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งของแจ็ค ซึ่งเขาก็เป็นอาจารย์กรรมฐานที่เข้าใจ แล้วที่น่าสนใจอย่างหนึ่งก็คือ เขาไม่เคยแนะนำสั่งสอนเลยว่า พอลล่าควรจะวางใจอย่างไร เขามีแต่ถามว่า เธอรู้สึกอย่างไร เธอเป็นมานานแค่ไหน แล้วที่เขาช่วยพอลล่าได้ คือให้พอลล่าลองเป็นพ่อดู แล้วรู้สึกอย่างไร รู้ไหมว่าตอนนั้นพอลล่า ลูกสาวของคุณเขายืนอยู่ข้างบน เขามองคุณอยู่

มีแต่คำถาม แต่เป็นคำถามที่พาให้พอลล่าได้พบคำตอบ แล้วเห็นทางออกจากความทุกข์ได้ บ่อยครั้งเราคิดว่าจะต้องสอน ต้องชี้แนะ แต่บางทีเพียงแค่ตั้งคำถามที่ดี ตั้งคำถามถูก ตั้งคำถามเป็น ก็สามารถช่วยปลดล็อกคนที่เขามีความทุกข์ได้ นี่เป็นเรื่องที่หลายคนสามารถจะนำมาใช้กับตัวเองได้ การย้อนกลับไปมองถึงความเจ็บปวดในอดีต ถ้ามองเป็น มองถูก ย่อมมีโยนิโสมนสิการ ก็ช่วยทำให้หลุดจากทุกข์ได้ แต่ทั้งหมดนี้ก็ต้องมีสติเป็นตัวกำกับ

 

ถ้าไม่มีสติเป็นตัวกำกับแล้ว มันก็ตกร่องเดิม โบยตีตัวเอง เกลียดชังตัวเอง หรือโกรธคนนั้นคนนี้ ยิ่งรักก็ยิ่งโกรธ เพราะว่าคนที่ตัวเองรัก เขาไม่ใส่ใจเราเลย หรือว่าเขาไม่เป็นไปอย่างที่เราคิด แต่พอมองกลับไป เห็นว่าเขามีเหตุผลที่เขาไม่ทำอย่างที่เราคิด แล้วที่เราคิดก็ไม่ใช่ว่าถูกต้องเสมอไป 

25671030am--เยียวยากายและใจเพื่อการจากไปอย่างสงบ

30 ต.ค. 67 (เช้า) - เยียวยากายและใจเพื่อการจากไปอย่างสงบ 

25671029pm--จะทำอะไรอย่าลืมเตรียมใจ

29 ต.ค. 67 - จะทำอะไรอย่าลืมเตรียมใจ : ชีวิตของคนเราโดยสรุปทั่วไปมันก็เป็นแบบนี้ มันมีอารมณ์เกิดขึ้น แล้วก็ไหลไปตามอารมณ์ สุดแท้แต่ว่าจะมีสิ่งเร้าสิ่งกระทบอะไร แต่ถ้าเกิดว่าเราเจริญสติ เริ่มจากการมารู้กาย แล้วก็รู้ความคิด ต่อไปมันก็จะรู้ทันอารมณ์ ไม่ปล่อยให้อารมณ์มาครอบงำใจเรา มันก็ทำให้เราเริ่มจะเป็นอิสระจากสิ่งเร้า สิ่งกระทบ

ไม่ใช่ว่าพอมีรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ที่ไม่น่าพอใจก็หงุดหงิด หัวเสียโมโห พอเจอใครทำอะไรถูกใจ กินอาหารที่ถูกใจ ก็อารมณ์ดีขึ้นมาทันที จิตใจผู้คนมันก็เป็นอย่างนี้สุดแท้แต่สิ่งเร้า ไม่สามารถที่จะเป็นตัวของตัวเองเป็นอิสระจากสิ่งเร้าได้ จนกว่าจะมีสติรู้ทันอารมณ์ที่เกิดขึ้น สิ่งเร้าก็มาครอบงำใจ มาผลักไสใจให้ทุกข์ไม่ได้ 

25671028pm--ธรรมแก้ทุกข์ได้ถ้าทำถูกต้อง

28 ต.ค. 67 - ธรรมแก้ทุกข์ได้ถ้าทำถูกต้อง : ธรรมะนี้แม้จะแก้ทุกข์ได้ แต่ถ้าหากว่าปฏิบัติไม่ถูก มันก็ทำให้ทุกข์มากขึ้น ถึงขั้นอยากจะฆ่าตัวตายก็มี ถึงขั้นอยากจะสึกหาลาเพศ บอกไม่ไหวแล้ว หรือบางทีก็ถูกอกุศลจิตอกุศลธรรมฉุดลงอบายก็มี ทั้งหมดนี้ก็เพราะความยึดมั่นถือมั่นในธรรมะ หรือพูดอย่างง่าย ๆ คือประพฤติธรรมไม่ถูกต้อง มีคำพูดว่า “ธรรมที่ประพฤติดีแล้ว นำสุขมาให้” ความหมายตรงข้ามกับ “ธรรมที่ประพฤติไม่ถูกต้อง นำทุกข์มาให้” อันนี้ก็เป็นข้อที่ควรระวัง ถึงแม้ว่าธรรมะนี้จะช่วยแก้ทุกข์ได้ แต่ถ้าปฏิบัติไม่ถูกต้องมันก็เพิ่มทุกข์เหลือประมาณเลยทีเดียว

ก็เหมือนกับการทำอะไรก็ตามแม้จะดี แต่ต้องทำให้ถูกต้อง ถ้าทำไม่ถูกต้องอาจจะเกิดผลเสียได้ เหมือนกับขับรถ รถพาเราไปถึงเป้าหมาย แต่ถ้าขับไม่ถูกต้องมันก็อันตรายมาก อาจจะทำร้ายชีวิตคน หรือว่าทำให้ตัวเองเป็นอัมพฤกษ์อัมพาตได้ เพราะฉะนั้นธรรมะแม้ว่าจะพาให้เกิดสุข แล้วก็ช่วยแก้ทุกข์ ก็ต้องตระหนักว่าต้องทำให้ถูกต้อง ถ้าทำไม่ถูกต้อง มันเกิดความเสียหายมาก 

25671023am--เกิดมาเพื่อใช้กรรมจริงหรือ

23 ต.ค. 67 - เกิดมาเพื่อใช้กรรมจริงหรือ : ถ้าเราเข้าใจเรื่องกรรมอย่างถูกต้อง นอกจากเราจะประพฤติตน ฝึกฝนตนให้มีความเจริญงอกงามในทางธรรม สร้างบุญสร้างกุศลแล้ว เราจะเอื้อเฟื้อเกื้อกูลผู้อื่นได้มากขึ้น เพราะเราเชื่อว่า เป็นหน้าที่ เป็นธรรมะอย่างหนึ่ง และต่อไปเราจะเห็นคุณค่าของการไม่ใช่แค่ทำดีด้วยศีล แต่เราจะฝึกใจให้มีความสงบ รู้จักปล่อย รู้จักวาง และเข้าใจความจริงของชีวิต

จนถึงจุดหนึ่ง เราจะพบว่าความทุกข์ที่แท้อยู่ที่ใจ อะไรเกิดขึ้นกับเราไม่ได้ทำให้เราทุกข์เสมอไปถ้าเราวางใจได้ถูก เจ็บป่วยก็ป่วยแต่กาย ใจไม่ป่วย ถ้ามาถึงจุดนี้ เราจะเกี่ยวข้องกับกรรมในทางที่สร้างสรรค์ เวลาที่พูดคำว่า ใช้กรรม ความหมายที่เราเข้าใจคือ ชดใช้กรรม แต่ ใช้ มีอีกความหมายหนึ่ง คือใช้ประโยชน์ เวลาเจ็บป่วยเราบอกว่า เกิดมาเพื่อใช้กรรม แต่ถ้าเราเข้าใจเรื่องกรรมและปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง เราจะใช้ความทุกข์ ความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับเราให้เป็นประโยชน์

 

เราต้องก้าวข้ามจากความเชื่อว่าเกิดมาเพื่อใช้กรรมในความหมายที่เป็นการชดใช้ มาเป็นการรู้จักใช้กรรมที่เกิดขึ้นหรือความทุกข์ที่เกิดขึ้นให้เป็นประโยชน์ และความทุกข์ ไม่ว่าจะเกิดเพราะกรรมเก่าหรือไม่ มันเป็นประโยชน์กับเราได้ 

25671019pm--คบเพื่อนดี มีเพื่อนใน ชีวิตงอกงาม

19 ต.ค. 67 - คบเพื่อนดี มีเพื่อนใน ชีวิตงอกงาม 

25671018pm--ควรได้ประโยชน์จากการมาวัด

18 ต.ค. 67 - ควรได้ประโยชน์จากการมาวัด : เวลาเจอโลกธรรมฝ่ายบวก ได้ลาภ ได้ยศ ได้คำชม ได้คำสรรเสริญ จิตใจก็ไม่เคลิบเคลิ้มหวั่นไหวไหลหลง ไม่กระเพื่อม เวลาเสื่อมลาภ เสื่อมยศ ถูกต่อว่าด่าทอ สูญเสียของรัก สิ่งรัก จิตใจก็ไม่เศร้าโศก เราจะรู้เลยว่า อันนี้คือสภาวะของจิตที่พึงปรารถนา และนี่คือสภาวะของชีวิต ที่เราควรไปให้ถึง

อย่างที่เราเพิ่งสวดเมื่อสักครู่ มงคลสูตร 38 มีตอนท้ายบอกว่า จิตของผู้ใด เมื่อโลกธรรมถูกต้องแล้ว ย่อมไม่หวั่นไหว ไม่เศร้าโศก ไร้ธุลีกิเลส เป็นจิตเกษมสานต์ พูดง่ายๆ ก็คือว่า ไม่ว่ามีอะไรมากระทบ บวกหรือลบ จิตก็ไม่หวั่นไหว ใจก็ไม่กระเพื่อม เป็นปกติอยู่ได้ ตรงนี้แหละที่จะทำให้เราเห็นคุณค่าของสติมากขึ้น เห็นคุณค่าของปัญญามากขึ้น เพราะว่าเมื่อมีสติ จิตเราจึงจะเป็นปกติ เมื่อมีปัญญา เราจึงเข้าใจว่า มันไม่มีอะไรที่ยึดมั่นถือมั่นได้

 

ได้กับเสียเป็นของคู่กัน เจอกับจากเป็นของคู่กัน พบกับพรากเป็นของคู่กัน ใครชม เราก็ไม่ปลื้ม เมื่อเราไม่ปลื้มเวลาคนชม เวลาใครด่า เราก็ไม่หวั่นไหว ไม่โกรธ เราจะเห็นว่า จุดมุ่งหมายของชีวิต ควรจะไปให้ถึงจุดนี้ และนี่คือประโยชน์ที่เราจะได้จากการเป็นชาวพุทธ เพราะฉะนั้นเวลามาที่วัดป่าสุคะโต ให้ลองนึกถึงประโยชน์ที่เราควรจะได้​ และถ้าเราสามารถได้รับประโยชน์จากการปฏิบัติในขณะที่มาสุคะโต ก็จะช่วยทำให้เราได้รับประโยชน์สูงสุดจากการเป็นชาวพุทธ ไม่ใช่แค่มาทำบุญให้ทานเท่านั้น 

25671017pm--ทุกประสบการณ์เป็นบทเรียนให้เรา

17 ต.ค. 67 - ทุกประสบการณ์เป็นบทเรียนให้เรา : มีความผิดพลาดอะไร ที่เราได้ทำ มีความบกพร่องตรงไหน ก็ควรจะมองเห็น รับรู้ยอมรับ แม้ว่าตัวมานะหรืออัตตาเราจะไม่อยากยอมรับ แต่ถ้าเราเห็น แล้วก็ยอมรับมัน มันก็เอามาเป็นบทเรียนได้ เอามาเป็นเครื่องเตือนใจเราได้​ อย่างที่หลวงพ่อคำเขียนชอบพูดอยู่เสมอ คนเรามันต้องผิดก่อน มันถึงจะถูกได้ เราต้องโง่ก่อน จึงจะฉลาด

ถ้าหากว่าเราเคยทำผิดทำพลาด มันก็เป็นเรื่องธรรมดา เอามาเป็นบทเรียนเตือนใจ ให้เราทำถูก อะไรที่เราหลงก็เอามาเป็นบทเรียน เพื่อให้เราทำให้เกิดรู้ขึ้นมา ความโง่ของเราก็เอามาเป็นเครื่องเตือนใจให้ฉลาด

 

อันนี้ก็ทำให้วันเข้าพรรษา และการปฏิบัติของเรามีคุณค่า เพราะว่าทุกอย่างมีประโยชน์ทั้งนั้น ไม่ว่าสิ่งดี ๆ ที่เราทำ หรือว่าสิ่งบกพร่องที่เราได้เผลอทำ มันก็มีคุณค่าต่อการพัฒนาชีวิตของเราให้เจริญงอกงาม