Luangpor Paisal Visalo‘s Podcast (ธรรมะ จาก หลวงพ่อไพศาล วิสาโล)

25641010pm--ฟังเสียงของกายและใจบ้าง

10 ต.ค. 64 - ฟังเสียงของกายและใจบ้าง : แต่ว่าคนส่วนใหญ่ก็จะไม่ค่อยได้ยินเสียงธรรมชาติหรอก ไม่ว่าเสียงที่ได้ยินทางหู หรือเสียงที่รับรู้ทางใจ เพราะว่ารอบตัวก็มีเสียงดังจากโทรศัพท์มือถือ จากผู้คน จากรถรา ส่วนในใจก็มีเสียงของความคิดดังอยู่ในหัว ยิ่งในระยะหลัง ผู้คนแยกห่างจากธรรมชาติ อยู่ในเมือง อยู่ในที่จอแจ จะไปได้ยินเสียงธรรมชาติได้อย่างไร อย่าว่าแต่เสียงที่ได้ยินด้วยใจเลย เสียงที่ได้ยินทางหูก็ไม่ค่อยได้ยินแล้ว เพราะถูกกลบด้วยเสียงของความอึกทึกจอแจ

ไม่ต่างจากเสียงของนักท่องเที่ยวที่ไปกลบเสียงร้องของแม่เสือชีต้า เราลองสังเกตลองใส่ใจดู แยกแยะให้ได้อย่าให้เสียงที่อยู่รอบตัวเรา หรือเสียงที่อยู่ในหัวมันดัง จนกระทั่งกลบเสียงของกายและใจ จนกระทั่งเสียงของสติ หรือรวมไปถึงเสียงของธรรมชาติที่สอนธรรมให้กับเราอยู่ตลอดเวลา การที่เรารู้จักปลีกตัวมาอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ มันก็ทำให้เราไม่ใช่แค่ได้ยินเสียงของธรรมชาติอย่างเดียว แต่ว่าได้ยินเสียงของกายและใจของเราด้วย 

25641009pm--พูดสอนตน

9 ต.ค. 64 - พูดสอนตน : อันนี้ก็เป็นบทเรียนว่า เวลาพูดแม้จะปรารถนาดีต่อผู้ฟัง ถ้าเกิดว่าทำเต็มที่แล้ว เขายังไม่สนใจ ก็ต้องปล่อยแล้ว มาให้ความสนใจกับผู้ฟังคนอื่นที่เขายังสนใจฟังดีกว่า แต่ถึงที่สุด สำหรับการฝึกตอน ผลของการพูดมันก็ต้องรู้จักวาง ถ้าไปสนใจคาดหวังผลจากการพูด จะให้คนเขาตามฟังไปจนตลอด มันก็จะเป็นทุกข์ได้เพราะว่าพอเจอผู้ฟังที่ไม่สนใจ คุยโทรศัพท์กลางห้อง หรือว่าพูดคุยกันต่อหน้าต่อตาเรา มันก็ยิ่งเกิดความหงุดหงิดที่ยิ่งคาดหวังว่าจะให้เขาฟัง แล้วเขาไม่ฟัง

ต้องรู้จักปล่อยวางเมื่อเราพูดถึงการพูดเพื่อการฝึกตน ที่จริงไม่ใช่เฉพาะแต่การพูดทางธรรม การพูดทางโลกก็คงต้องอย่างนั้น เพราะทำเต็มที่แล้วก็ไม่ฟัง ถ้าเรามัวไปใส่ใจไปหงุดหงิดมาก ก็ทำให้เราพลอยทำหน้าที่ของเราได้ไม่ดีด้วย คือพูดไป ก็วกวน เป๋ เพราะว่าขาดสมาธิ ไม่ใช่ขาดสมาธิของผู้ฟัง แต่ว่าเป็นของผู้พูดเองเพราะความคาดหวังในใจของตัว 

25641008pm--เปลี่ยนชีวิตด้วยตัวเราเอง

8 ต.ค. 64 - เปลี่ยนชีวิตด้วยตัวเราเอง : ให้หมั่นรู้ทันในความหลง หรือว่ารู้ทันเมื่อมีความหลง ถ้าเราเปลี่ยนหลงให้กลายเป็นความไม่หลง หรือเปลี่ยนร้องไห้กลายเป็นความรู้ตัวอยู่บ่อยๆอย่างต่อเนื่อง สุดท้ายชีวิตเราจะเปลี่ยนเอง มันจะเปลี่ยนไปอย่างช้าๆ ไม่ถึงกับว่าเกิดจุดหักเหอย่างตัวอย่างที่พูดมา ถ้าไปรอให้มีเหตุการณ์ใดที่มันจะเป็นจุดเปลี่ยนชีวิตเรา อันนี้ก็ถือว่าประมาทเกินไป เพราะว่าเราไม่จำเป็นต้องรอก็ได้ แต่ถ้ามันเกิดขึ้น อันนี้เราจึงค่อยนำมันมาใช้ให้เป็นประโยชน์ จะเป็นคำพูดที่สบประมาท หรือว่าคำต่อว่าด่าทอ หรือแม้กระทั่งความเจ็บความป่วย ความสูญเสียพลัดพราก พวกนี้มันสามารถจะเป็นจุดเปลี่ยนชีวิตไปในทางที่ดี ให้เกิดความเจริญงอกงามในทางธรรมก็ได้

แต่อย่างที่บอก นั่นคือเราไม่จำเป็นต้องรอให้มีจุดเปลี่ยน เราลงมือเปลี่ยน หลงให้กลายเป็นความไม่หลง เปลี่ยนทุกข์ให้กลายเป็นความไม่ทุกข์ ทำอย่างนี้ทุกวันๆ แล้วชีวิตของเราเรามันจะเปลี่ยนเอง ชีวิตเราจะพัฒนาเอง โดยเฉพาะเมื่อเกิดปัญญา เข้าใจในความจริงของกายและใจ หรือว่าเกิดปัญญาจนเข้าใจเห็นสัจธรรมที่เรียกว่าไตรลักษณ์ อันนี้ก็จะกลายเป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้เราเป็นอิสระหรือไกลจากความทุกข์มากขึ้น มันเป็นจุดเปลี่ยนเพราะเกิดจากการที่เราเปลี่ยนทุกข์ให้กลายเป็นความไม่ทุกข์ เปลี่ยนหลงให้กลายเป็นความไม่หลง อย่างต่อเนื่อง อย่างสม่ำเสมอ แล้วก็มั่นใจได้ว่าชีวิตของเราในสุดก็จะเปลี่ยนเองเปลี่ยนไปในทางที่ดีด้วย 

25641007pm--สอนตนได้ มองตนเป็น

7 ต.ค. 64 - สอนตนได้ มองตนเป็น : ทุกวันนี้ทำวัตรเช้า เราก็ถาม แล้วก็สวดเป็นคำถาม ทำไฉนการทำที่สุดแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ จะพึงปรากฏชัดแต่เราได้ ถ้าเราถามอย่างนี้กับตัวเราเอง หรือว่าจริงจังกับคำถามแบบนี้ มันก็ช่วยทำให้เราขวนขวายในการออกจากทุกข์ แทนที่จะถามว่าทำอย่างไรถึงจะรวย ทำอย่างไรเขาถึงพูดดีกับฉัน ทำอย่างไรเขาถึงจะเข้าใจฉัน แต่พอถามใหม่ว่าทำอย่างไร การทำที่สุดแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้จะเกิดขึ้นแก่เราได้ มันทำให้เรากลับมาที่การฝึกตน การบำเพ็ญความเพียร โลกจะเป็นยังไง ใครจะเป็นอย่างไร มันเป็นเรื่องของเขา แต่ว่าฉันก็จะมุ่งหน้าทำความเพียรเพื่อการพ้นทุกข์

โดยเฉพาะเราเชื่อมั่นอยู่แล้วว่าทางพ้นทุกข์มันมีจริง เพราะมีพระพุทธเจ้า เป็นแบบอย่าง ก็สร้างความมั่นใจกับเราว่า ถ้าทำความเพียรแล้ว การทำที่สุดแห่งกองทุกข์หรือการทำความทุกข์ให้หมดสิ้นไป มันเป็นไปได้ ซึ่งมันก็ต้องอาศัยการรู้จักถามตัวเองให้เป็น การที่จะถามตัวเองให้เป็นได้ มันต้องอาศัยการมองตน ที่เราถามไม่เป็น ไปถามว่า ทำไมเขาถึงชอบว่าเรา ทำไมเขาถึงไม่เข้าใจเรา ทำอย่างไรเขาจะฟังเรา อันนี้เป็นเพราะว่าเราส่งจิตออกนอก มองไปที่ข้างนอก แต่ทันทีที่เรากลับมามองตน มันก็ไม่ยากที่จะถามตัวเราเองว่า แล้วเราจะเข้าใจเขาได้อย่างไร หรือว่าแล้วเราเข้าใจเขาหรือยัง เราฟังเขาหรือเปล่า ทำไมเราต้องไปใส่ใจกับคำพูดของเขาด้วย

 

คำถามอย่างนี้มันเกิดขึ้นได้ เพราะว่าการหมั่นมองตน ถ้าเราหมั่นมองตนอยู่เป็นนิจสม่ำเสมอ การที่จะทำทักท้วงตัวเองหรือว่าเตือนตัวเอง มันก็เกิดขึ้นได้ และในที่สุดก็นำไปสู่การสอนตน คนอื่นจะสอนเรายังไง ก็ไม่สำคัญเท่ากับว่าเรารู้จักสอนตน รู้จักเตือนตน แล้วพอเรารู้จักสอนตนเตือนตน ต่อไปคนอื่นก็สามารถจะเป็นครูสอนเราได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม 

25641006pm--ทำผิดเพราะยึดติดในความดี

6 ต.ค. 64 - ทำผิดเพราะยึดติดในความดี : ความขัดแย้งจะไม่สิ้นสุดหากต่างฝ่ายต่างมองแบบแบ่งข้างแยกขั้ว ว่า “ฉันดี แกเลว” “ฉันถูก แกผิด” การมองเป็นขาวเป็นดำเช่นนี้ มีแต่จะทำให้เกิดการจองเวรไม่หยุดหย่อน แต่ถ้าทั้งสองฝ่ายหันมาตระหนักว่า ความจริงไม่ได้แบ่งเป็นขาวและดำชัดเจนอย่างนั้น เราก็มีส่วนผิด และเขาก็มีส่วนถูก ความโกรธ เกลียด และกลัว ก็จะลดลง และหันหน้าเข้าหากันได้ง่ายขึ้น แต่จะทำเช่นนั้นได้ก็ต้องคลายความยึดติดถือมั่นในความคิด ความเชื่อ หรือความดีของตน เพราะหากยังยึดติดถือมั่นอย่างเหนียวแน่น ก็จะยอมรับความเห็นต่างได้ยาก และจะรู้สึกขุ่นเคืองใจเพราะตัวตนถูกกระทบ เมื่อพานพบหรือรับรู้ว่ามีคนที่ไม่เห็นดีเห็นงามกับความคิดความเชื่อของเราหรือสิ่งที่เรายกย่องเทิดทูน 

25641005pm--มีอย่างไรไม่เป็นทุกข์

5 ต.ค. 64 - มีอย่างไรไม่เป็นทุกข์ : ไม่ว่าจะมีอะไรก็ตาม จะเป็นอะไรก็ตาม ก็หมั่นเตือนใจอยู่เสมอว่า มันเป็นของไม่เที่ยง มันมาแล้วก็หมด ได้แล้วก็เสีย เป็นของไม่ยั่งยืน แม้ว่ามันจะให้ความสุขกับเรา แต่มันก็เจือไปด้วยทุกข์ และสุดท้ายเมื่อสูญเสียมันไป ก็มีแต่ทุกข์สถานเดียวถ้าไปยึดมั่นถือมั่น ในทางตรงข้าม รู้จักใช้มัน ใช้มันเยี่ยงนาย ใช้มันในฐานะผู้เป็นนาย มันก็ยากที่จะมีความทุกข์ในสิ่งที่มี ในสิ่งที่เป็น 

25641004pm--อย่าภาวนาเพื่อส่งเสริมกิเลส

4 ต.ค. 64 - อย่าภาวนาเพื่อส่งเสริมกิเลส 

25641003pm--ขับเคลื่อนความดีด้วยความสุข

3 ต.ค. 64 (เย็น) - ขับเคลื่อนความดีด้วยความสุข 

25641003am--ทุกข์ไม่ได้ถ้าใจไม่ยินยอม

3 ต.ค. 64 (เช้า) - ทุกข์ไม่ได้ถ้าใจไม่ยินยอม : เราจะวางใจเป็นกลาง หรือรับรู้มันแบบรู้ซื่อๆได้ยังไง รู้ซื่อๆเมื่อมีความเจ็บความปวดเกิดขึ้น ถ้ารู้ซื่อๆได้ ในการที่จะเห็น ไม่เข้าไปเป็น มันก็เกิดขึ้นได้ง่าย แต่ถ้าไม่รู้ซื่อๆและหรือไม่รู้จักวางใจเป็นกลาง มันก็อดไม่ได้ที่จะเข้าไปผลักไสความเจ็บความปวดนั้น พอเข้าไปผลักไส เกิดผู้ปวดขึ้นมาทันทีเลย ไม่ใช่แค่กายปวด หรือว่าแขนปวด ขาปวด มันมีกูผู้ปวดเกิดขึ้น ก็ยิ่งทุกข์เข้าไปใหญ่ อันนี้แหละใจที่มันทุกข์

ใจทุกข์เพราะมันมีการผลักไสความปวด หรือทุกข์เพราะมีความโกรธที่มีคนมาทำให้เราปวดเราเมื่อย แต่ถ้าหากว่าวางใจเป็นกลางต่อความปวด รวมทั้งรู้ทันความโกรธที่มันเกิดขึ้นใจมันก็เป็นปกติได้ กายทุกข์ แต่ว่าใจไม่ทุกข์ ไม่ว่าใครจะทำให้กายเราทุกข์อย่างไร แต่ว่าใจเราไม่ทุกข์เพราะเหตุนี้ จึงพูดได้ว่าไม่มีใครที่จะทำให้เราทุกข์ใจได้ ถ้าหากว่าเราไม่ยินยอม 

25641002pm--กล่อมเกลาความรู้สึกที่ดีงาม

2 ต.ค. 64 (เย็น) - กล่อมเกลาความรู้สึกที่ดีงาม