Luangpor Paisal Visalo‘s Podcast (ธรรมะ จาก หลวงพ่อไพศาล วิสาโล)

25640407am--ระวังอย่าให้ความคิดหลอก

7 เม.ย. 64 (เช้า) - ระวังอย่าให้ความคิดหลอก : ความคิดนั้นเชื่อมากไปก็ไม่ดี ควรทักท้วงหรือคิดเผื่อไปในทางอื่นดูบ้าง เพราะมันอาจพาเราเข้ารกเข้าพงไปเลยก็ได้ แม้สิ่งที่คิดนั้นดูเหมือนจะมีเหตุมีผลก็ตาม อย่าลืมว่าคนเราเวลาจะทำชั่ว ก็มีเหตุผลสวยหรูเหมือนกัน ความคิดนั้นเป็นบ่าวที่ดี แต่มักเป็นนายที่เลว ควรแล้วที่เราจะใช้มันอย่างเต็มที่ แต่อย่าเผลอปล่อยให้มันเป็นนายเราก็แล้วกัน 

25640406pm--คลายทุกข์เมื่อมอบสุขให้ผู้อื่น

6 เม.ย. 64 (เย็น) - คลายทุกข์เมื่อมอบสุขให้ผู้อื่น : การช่วยเหลือผู้อื่นนั้น ช่วยขัดเกลาและปรับปรุงจิตใจของเราโดยไม่รู้ตัว ทำให้เราเห็นแก่ตัวน้อยลง และมีจิตใจอ่อนโยนมากขึ้น ที่สำคัญอีกประการก็คือ ทำให้เรามีความสุขมากขึ้น หลายคนตั้งข้อสังเกตว่า ทีแรกคิดจะไปให้ความสุขแก่เขา กลับกลายเป็นว่า เขาให้ความสุขแก่เรา สอดคล้องกับพุทธพจน์ที่ว่า “ผู้ให้ความสุข ย่อมได้รับความสุข” 

25640406am--ความสุขที่ควรรู้จัก

6 เม.ย. 64 (เช้า) - ความสุขที่ควรรู้จัก : ความสุข กับ ความสบาย แม้เป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนา แต่ก็มิใช่สิ่งเดียวกัน ชีวิตที่สะดวกสบายเพราะพรั่งพร้อมด้วยวัตถุ อาจเป็นชีวิตที่ไร้สุขก็ได้ ใช่หรือไม่ว่าทุกวันนี้ผู้คนมีความสบายกว่าแต่ก่อนมาก แต่ความสุขก็มิได้เพิ่มขึ้นตามไปด้วยเลย เงินทอง ทรัพย์สมบัติ ทำให้สบายกายก็จริง แต่อาจตามมาด้วยความทุกข์ใจก็ได้ เพราะภาระเพิ่มขึ้น หรือไม่พอใจในสิ่งที่ได้มา

เป็นธรรมดาที่พ่อแม่ย่อมอยากให้ลูกมีชีวิตที่สะดวกสบาย จึงอยากให้ลูกมีอาชีพการงานที่มั่นคง ซึ่งสำหรับสังคมไทย นั่นหมายถึงการเรียนเก่ง จบจากมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียง พ่อแม่จำนวนมากจึงเคี่ยวเข็นให้ลูกมีความรู้เยอะ ๆ ได้คะแนนดี ๆ แต่สิ่งที่มักมองข้ามไปก็คือ คุณภาพของจิตใจ หรือพัฒนาการทางอารมณ์ อันเกิดจากคุณธรรมความดี และการรู้จักคิด มองเป็น เห็นถูก รวมทั้งความเข้าใจในชีวิต ปราศจากซึ่งคุณสมบัติดังกล่าว ก็ยากที่ใครจะมีความสุขได้ 

25640404--ปล่อยวางได้ใจเบาสบาย

4 เม.ย. 64 - ปล่อยวางได้ใจเบาสบาย : อย่ารอให้สูญเสียพลัดพรากก่อนจึงค่อยคิดปล่อยวาง ขณะที่คนรักหรือสิ่งเป็นที่รักยังอยู่กับเรา ก็เตือนใจไว้เสมอว่าสักวันหนึ่งก็จะต้องพลัดพรากจากกัน เพราะ “ได้” กับ “เสีย” “พบ” กับ “พราก” เป็นของคู่กัน นี้คือธรรมดาของชีวิต ถ้าทำได้เช่นนี้ล่วงหน้า เมื่อความพลัดพรากสูญเสียเกิดขึ้น เราจะเป็นทุกข์น้อยลง

อดีตนั้นไม่มีวันหวนกลับมา ปลดเปลื้องอดีตออกไปจากใจ คงเหลือแต่ความทรงจำเพื่อเป็นบทเรียน คือกุญแจไขสู่ชีวิตที่ปลอดโปร่งและเป็นสุข 

25640402--นำพาชีวิตให้ร่อนลงอย่างนุ่มนวล

2 เม.ย. 64 - นำพาชีวิตให้ร่อนลงอย่างนุ่มนวล : เห็น ไม่เข้าไปเป็น มันก็คือวิธีการที่ลดความยึดมั่นในตัวกู เพราะว่าถ้าเป็นเมื่อไหร่ มันก็มีกูผู้เป็น เป็นผู้คิด เป็นผู้โกรธ เป็นผู้เครียด แต่ถ้าเห็นมัน มันก็ไม่มีกู มันมีแต่ความคิด ความโกรธ ความปวด ความเครียด ไม่มีผู้คิด ไม่มีผู้ปวด ไม่มีผู้โกรธ ไม่มีผู้เครียด มันเป็นอุบายเพื่อช่วยสลายตัวตน ความยึดติดถือมั่นในตัวตนได้ ถ้าเราทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ ความจางคลายแห่งตัวกู หรือความยึดมั่นในตัวกู ก็จะค่อยๆบรรเทาลง ควบคู่กับไปกับการรู้จักปล่อยวางสิ่งที่เป็นของกูด้วย ให้เราตระหนักว่าสิ่งที่มีอยู่ไม่ใช่ของกูเลย ไม่ว่าจะเป็นลูก ไม่ว่าจะเป็นคนรัก ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สมบัติ แม้กระทั่งร่างกาย ก็ไม่ใช่ของกู ถ้าพิจารณาอย่างนี้ไปเรื่อยๆ ตัวกูก็จะค่อยๆเล็กลงๆ หรือความยึดมั่นถือมั่นในตัวกูก็จะเบาบางลง ถึงแม้ว่าตัวกูไม่ถึงกับว่าตายสนิท แต่ว่าก็มีเล็กน้อย ถึงเวลาจะตายก็ไม่กลัวตาย แต่ถ้าตัวกูยังใหญ่โต ยังยึดอย่างเหนียวแน่นมันจะกลัวตายมาก

เพราะฉะนั้น ถ้าไม่อยากกลัวตาย อยากจะตายอย่างสงบก็ต้องฝึกตายก่อนตาย หรือฝึกรื้อถอนความยึดมั่นในตัวกูให้มันเบาบางที่สุด ความตายจึงจะเป็นสิ่งที่ไม่น่ากลัว เมื่อมันมาถึงก็สามารถที่จะพร้อมรับมือหรือเผชิญกับมันได้ ด้วยความรู้สึกว่าฉันพร้อมแล้ว ฉันเต็มใจแล้ว หรือว่ามองว่ามันเป็นเวลาที่จะได้รับรางวัลแล้ว จากการทำความดีที่เพียรทำมาตลอดชีวิต 

25640405pm--มาเรียนวิชาชีวิตกันดีกว่า

5 เม.ย. 64 - มาเรียนวิชาชีวิตกันดีกว่า : ชั่วชีวิตของคนเรา มีวิชามากมายที่ต้องเรียนรู้ มิใช่เพื่อความอยู่รอดเท่านั้น แต่ยังเพื่อความเจริญก้าวหน้าและผาสุก วิชาเหล่านี้เปิดสอนทั้งในโรงเรียน วิทยาลัย และมหาวิทยาลัย โดยมีการวัดผลอย่างจริงจัง แต่มีวิชาหนึ่งที่มักถูกละเลย และแทบไม่มีสอนในสถาบันการศึกษาใด ๆ นั่นคือ วิชาชีวิต

มีวิชามากมายที่เรียนอย่างหน้าดำคร่ำเครียดในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย ครั้นสอบผ่านแล้วหลายคนแทบไม่ได้เอาไปใช้ประโยชน์เลย แต่วิชาชีวิตนั้นหาเป็นเช่นนั้นไม่ สามารถนำมาใช้ประโยชน์ตลอดเวลา วิชามากมายเรียนแล้วช่วยให้ร่ำรวยมีสถานภาพทางสังคม แต่ไม่ได้ช่วยแก้ทุกข์ได้เลย ไม่ว่ายามเสื่อมลาภ เสื่อมยศ ถูกต่อว่าด่าทอ สูญเสียคนรัก หรือล้มป่วย ในขณะที่วิชาชีวิตนั้นช่วยให้เราก้าวข้ามปัญหาชีวิตไปได้ด้วยดี แม้ประสบกับความผันผวนปรวนแปรในชีวิต จิตก็ยังเป็นปกติสุขอยู่ได้ 

25640328pm--ธรรมะ ถาม-ตอบ ปัญหาธรรม (บรรยายที่ บ้านพุฒมณฑา)

28 มี.ค. 64 - ธรรมะ ถาม-ตอบ ปัญหาธรรม (บรรยายที่ บ้านพุฒมณฑา) :

ธรรมะมีอยู่ทุกหนแห่ง ปรากฏให้เราเห็นอยู่รอบตัว อีกทั้งยังแฝงอยู่ในประสบการณ์ชีวิตของเราตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน ไม่ว่าดีหรือร้าย ขึ้นหรือลง หากรู้จักใคร่ครวญ ก็จะเห็นธรรมและคติเตือนใจได้ไม่ยาก

อย่างไรก็ตามการเรียนรู้จากผู้อื่น เป็นหนทางหนึ่งที่ช่วยให้เราเข้าใจธรรมได้ง่ายขึ้น แต่เพียงแค่สดับฟังหรืออ่านยังไม่พอ จำต้องใคร่ครวญและพิจารณาด้วยตนเอง จากนั้นก็ต้องนำไปปฏิบัติหรือทดลองใช้เพื่อเห็นผลด้วยตนเอง ดังพระพุทธองค์ได้ตรัสว่า ปัจจัย ๔ ประการที่ช่วยให้เกิดปัญญางอกงามได้แก่ การเสวนากับสัตบุรุษ การฟังธรรม โยนิโสมนสิการ(การคิดถูก คิดเป็น) และ ธรรมานุธรรมปฏิบัติ (การปฏิบัติอย่างถูกต้องหรือสมควรแก่ธรรมนั้น) 

25640330pm--ความต้องการครั้งสุดท้ายของชีวิต(บรรยายที่โรงพยากลาง)

30 มี.ค. 64 - ความต้องการครั้งสุดท้ายของชีวิต : ความตายไม่ใช่เป็นแค่วิกฤตของชีวิตเท่านั้น หากยังเป็นโอกาสในทางจิตวิญญาณ ในทางพุทธศาสนาเชื่อว่าจิตที่สงบเป็นกุศล ไม่เพียงช่วยให้ตายอย่างไม่ทุกข์ทรมานแล้ว ยังสามารถนำพาผู้ตายไปสู่สุคติ เป็นการยกระดับจิตใจให้เข้าสู่ภพภูมิที่ดีกว่าเดิม ยิ่งผู้ใกล้ตายนั้นมีสติเต็มที่ เห็นโทษของความติดยึดในสังขารหรือความสำคัญมั่นหมายในตัวตน จนสามารถละวางได้อย่างสิ้นเชิง ก็จะเข้าถึงความวิมุติหลุดพ้นคือนิพพานได้ทันที ดังพระสาวกหลายท่านได้กระทำไว้เป็นแบบอย่าง นับเป็นตัวอย่างที่ชี้ว่าความตายสามารถเป็นปัจจัยให้เกิดพัฒนาการทางจิตวิญญาณอย่างถึงที่สุดได้ ด้วยเหตุนี้เราจึงสมควรที่จะเตรียมตัวรับความตายแต่เนิ่น ๆ ในขณะที่ยังมีเวลาอยู่ ทั้งนี้เพื่อใช้ความตายให้เป็นโอกาสในทางจิตวิญญาณ ไม่ปล่อยให้ความตายนำชีวิตไปสู่วิกฤตหรือความแตกดับเท่านั้น 

บรรยายที่ โรงพยากลาง วันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๖๔

25640329pm--ปล่อยวางได้ ใจเป็นสุข (บรรยายที่ ธ.ไทยพาณิชย์)

29 มี.ค. 64 - ปล่อยวางได้ ใจเป็นสุข : น่าแปลกไหมว่า ทั้ง ๆ ที่เรามีชีวิตที่สะดวกสบายมากขึ้นตามวันเวลาที่ผ่านไปและตามรายได้ที่เพิ่มขึ้น แต่กลับไม่รู้สึกว่าความทุกข์ลดลงเลย กลับจะมากขึ้นด้วยซ้ำ ความทุกข์ที่เกิดขึ้นนั้น มีส่วนน้อยที่เป็นความทุกข์กาย ส่วนใหญ่คือความทุกข์ใจ อันเนื่องมาจากการงานและความสัมพันธ์ แต่เมื่อสาวไปให้ถึงที่สุดแล้วก็จะพบว่ามันมีที่มาจากมุมมองหรือการวางใจของเรานั่นเอง

ความวิตกกังวลในสิ่งที่ยังมาไม่ถึง ความอาลัยในสิ่งที่ผ่านไปแล้ว การมองเห็นแต่ด้านลบ ปรุงแต่งในทางร้าย และความไม่พึงพอใจในสิ่งที่มี ตลอดจนการนึกถึงแต่ตัวเอง หรือเอาตนเองเป็นศูนย์กลาง ทั้งหมดนี้เป็นที่มาแห่งความทุกข์ใจของผู้คนส่วนใหญ่ ดังนั้นไม่ว่าจะอยู่ไหน มีมากเท่าใด สุขสบายเพียงใด จึงหนีความทุกข์ไม่พ้น เพราะรากเหง้าของความทุกข์อยู่ที่ใจของเรานั้นเอง ความทุกข์จึงติดตามไปทุกหนแห่ง

 

ต่อเมื่อเปลี่ยนมุมมองหรือวางใจให้ถูก ความทุกข์ก็จะพลันหายไป มีความโปร่งเบา แช่มชื่น เบิกบานใจมาแทนที่ แม้ปัญหาและอุปสรรคยังมีอยู่ แต่ก็จะไม่มัวแบกมันเอาไว้ให้หนักอกหนักใจต่อไป อีกทั้งยังเปิดใจยอมรับมันเพราะเห็นประโยชน์ของมัน ขณะเดียวกันแทนที่จะรอคอยคาดหวังความสุขข้างหน้าก็สามารถเห็นความสุขอยู่ต่อหน้า เป็นความสุขที่นี่และเดี๋ยวนี้ 

 

บรรยายที่ ธ.ไทยพาณิชย์ วันที่ ๒๙ เมษายน ๒๕๖๔

25640321am--รู้ทันกับดักความคิด

21 มี.ค. 64 - รู้ทันกับดักความคิด : อันที่จริงอารมณ์ฝ่ายลบหากเกิดขึ้นบ่อย ๆ น่าจะช่วยให้เรารู้จักมันดีขึ้น รู้ทันมันฉับไวขึ้น ธรรมชาติได้ให้สติแก่เราซึ่งช่วยให้เราสามารถจัดการกับอารมณ์เหล่านั้นได้ เป็นแต่เราไม่ค่อยได้ใช้มัน ผลก็คือ แทนที่เราจะรู้เล่ห์กลของอารมณ์เหล่านี้และพาจิตห่างไกลจากมัน มันกลับรู้วิธีควบคุมและบงการจิตของเราให้เป็นไปตามอำนาจของมัน กลายเป็นว่ายิ่งนานวันมันก็ยิ่งฉลาดกว่าเรา ลองหมั่นสังเกตอารมณ์ของเราบ่อย ๆ อย่าเพิ่งเชื่อหรือทำตามมันอยู่ร่ำไป